Σάτιρα

Λόγω των ημερών γεννήθηκε το κείμενο που ακολουθεί. Η ιδέα του κειμένου μάλλον. Τέλος πάντων.

Κι ο τελευταίος έφυγε.

Μυριάδες μυριάδων άνθρωποι έχουμε βρεθεί σε μια τουλάχιστον παράσταση ή έχουμε παρακολουθήσει μια ταινία στην οποία θίγονται ιερά και όσια. Μπορεί να διαφέρουν από άνθρωπο σε άνθρωπο, τα ιερά και τα όσια, αλλά νομίζω πως όλοι έχουμε βρεθεί σε μια κατάσταση όπου ο καλλιτέχνης επάνω στην σκηνή ή στην οθόνη τα θίγει.

Και πολλοί εξαιρετικοί άνθρωποι οι οποίοι πληρώνονται για να κριτικάρουν δημιουργίες καλλιτεχνών έχουν βγάλει καταδικαστικές αποφάσεις και έχουν επηρεάσει κόσμο ως προς ένα συγκεκριμένο μότο : όλα έχουν ένα όριο, ακόμη και η σάτιρα.

«Τα όρια στο οτιδήποτε ποιος τα καθορίζει;» ρωτάω φωνάζοντας και απάντηση δεν παίρνω. Είμαστε περήφανοι ως νέο-έλληνες και λέμε πως δώσαμε το φως στον κόσμο και μεταδώσαμε πολιτισμό κι ο δυτικός πολιτισμός είναι δημιούργημα μας. Για τις τέχνες κάπου το ξεχνάμε και κακώς. Ναι, κι εκεί είμαστε πρώτοι (ακούς προδότη).

Το πρώτο είδος, η πρώτη μορφή κωμωδίας κι η πρώτη μορφή κατακραυγής γεγονότων πολιτικών, κοινωνικών, οικογενειακών και λοιπών κατηγοριών μέσω της τέχνης ήταν η σάτιρα. Η λέξη δεν είναι ελληνική, ας είναι καλά οι Λατίνοι, αλλά το είδος θεάτρου που γέννησε την σάτιρα είναι. Ο Αριστοφάνης ήταν ο πρώτος κι ακολούθησαν κι άλλοι. Από τότε μέχρι τώρα τίποτα δεν έχει αλλάξει. Άνθρωποι με θέση εξουσίας και δύναμης κάνουν μαλακίες κι ο καλλιτέχνης κράζει. Γιατί αυτό είναι η σάτιρα, γεννήθηκε για να κράζει, να κατηγορεί, να δείχνει, να ειρωνεύεται και ναι, να καθοδηγεί κιόλας. Και πρωτοεμφανίστηκε σε κάτι τέτοιο :

Μέσα από το χιούμορ, παιδιά μου, μπορεί να περάσει ένας δημιουργός το οποιοδήποτε μήνυμα. Αν ο δημιουργός είναι καργιόλης και προπαγανδίζει, θα γράψει και θα πει μαλακίες και ο κόσμος θα τον καταλάβει. Αν ο δημιουργός θέλει να δείξει το πρόβλημα και μέσω του χιούμορ να προτείνει κάτι, ο κόσμος  πάλι θα τον καταλάβει. Έναν από τους δύο δημιουργούς ο κόσμος θα τον ξεράσει, το ποιος θα είναι αυτός είναι άγνωστο καθώς άγνωστες είναι οι βουλές των μαζών αλλά πάντα ελπίζουμε στο λογικότερο.

Η σάτιρα δεν γνωρίζει από όρια και σύνορα, θα θίξει και πολιτική και οικονομία, θα θίξει και το σοβαρό και το γελοίο, θα θίξει και πατρίδα και θρησκεία, θα θίξει και τον πούστη και τον μαύρο ή τον κόκκινο ή τον κίτρινο ή τον πράσινο ή τον εμπριμέ.  Γιατί σφίγγεσαι;

Γιατί αυτό πρεσβεύει η σάτιρα, όλοι ίσοι ενώπιον όλων και ενώπιον της. Αν δεν το δεχόμαστε δεν φταίει η σάτιρα και ο καλλιτέχνης, εμείς φταίμε.

Ξέχασα να πω, άνθρωπος χωρίς χιούμορ δεν αξίζει να υπάρχει. Και να ψηφίζει. Και να αναπνέει. Και να βλέπει. Και να πίνει μπύρες. Και να ακούει μουσική.

Οπότε ας μην θιχτούμε για το περιεχόμενο της σάτιρας αλλά ας σκεφτούμε τον λόγο που ο οποιοσδήποτε κόπιασε να σατιρίσει το οποιοδήποτε θέμα. Και ας σκεφτούμε. Και μετά ας γελάσουμε.

Ή ας γελάσουμε αλλά μετά να σκεφτούμε. Αλλά να σκεφτούμε ρε παιδιά χωρίς να επηρεαζόμαστε από δημοσιολόγους της κακιάς ώρας.

Κι όπως είχα ακούσει αρκετά χρόνια πριν από τον Τζιμάκο :

«Δεν γίνεσαι άντρας στον στρατό και στις πουτάνες, μονάχα τζόβενο – χαφιές σε τυμβωρύχους

Αν είσαι μάγκας βγες την νύχτα στις αλάνες και μάθε απ’ έξω τα συνθήματα στους τοίχους»

Για μέτρα τώρα, πόσα θέματα έθιξε μέσα σε μια πρόταση και μέτρα και πόσοι άνθρωποι θα θιχτούν μέσω αυτών των θεμάτων. Ξεκίνα να μετράς από τον εαυτό σου αν θίχτηκες, ελπίζω να μην θίχτηκες.

Θίχτηκες;

https://www.youtube.com/watch?v=Y06rogFxdzo